Wat is het verschil tussen lumen en lux? En wat heeft candela hiermee te maken? In dit artikel worden deze drie termen uitgelegd.
Candela: eenheid van lichtsterkte
Wist u dat candela ‘kaars’ betekent in het Latijns?
Eén candela komt overeen met de lichtsterkte van een gewone kaars. Deze standaardeenheid heeft een lange historie, daterend uit de tijd dat men voor kunstmatig licht alleen nog maar kaarsen kon gebruiken.
De officiële definitie:
“De candela is de lichtsterkte in een gegeven richting van een bron die monochromatische straling met een frequentie van 540 x 1012 Hz uitzendt en waarvan de stralingssterkte in die richting 1/683 watt per steradiaal is.”
De candela is verwant aan de eenheden lux en lumen.
Lumen: totale lichtstroom in een lichtbundel
De eenheid lumen wordt gebruik voor de totale lichtstoom in een lichtbundel. Een lichtbundel met de sterkte van één candela en een openingshoek van 65,6° (1 steradiaal) heeft een totale lichtstroom van één lumen.
Anders gezegd, één candela is gelijk aan één lumen per steradiaal.
Deze fotometrisch eenheid houdt rekening met het menselijk oog bij het bepalen van de hoeveelheid lumen die een lichtbron uitstraalt. Het menselijk oog is bijvoorbeeld gevoeliger voor geel- en groentinten dan voor ultraviolet of infrarood.
Stel, je hebt een lichtbron met één Watt vermogen die een groene kleur uitstraalt (550nm), deze lichtbron geeft dan ongeveer 638 lumen. Als je ditzelfde wattage benut voor een lichtbron die oranje (650nm) uitstraalt, dan houd je slechts een lichtbron over van 73 lumen.
Zodoende is het verstandig om tijdens het aanschaffen van led-verlichting niet alleen naar het vermogen van de lamp te kijken.
Lux: verlichtingssterkte per vierkante meter
Als een bundel met een sterkte van één lumen op een oppervlak van één vierkante meter valt, geeft dit een verlichtingssterkte van één lux. Eén lux is gelijk aan één lumen per vierkante meter.
Enkele voorbeelden:
- Zonlicht: 100.000 -130.000 lux
- Bewolkte dag: 1000 lux
- Kantoor: 500 lux
- Schemering: 10 lux
Het verschil tussen lux en lumen is dat lux rekening houdt met de oppervlakte waarover het licht wordt verspreid. Een lichtbron van 1000 lumen, verspreid over 1 m2, verlicht die vierkante meter met ruim 1000 lux. Maar als je diezelfde 1000 lumen verspreid over 10 m2 wordt het oppervlakte slechts met 100 lux verlicht.
Toelichting:
We streven naar nauwkeurige en actuele informatie, maar het kan voorkomen dat de informatie na verloop van tijd verouderd, incorrect en/of incompleet is. Dit artikel is geen vervanging voor ons lichtadvies en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.